Met meer dan 250 bezoekers was deze ONHN Strategisch op 16 oktober 2025 in de schouwburg Het Park in Hoorn een enorm succes! Wie vandaag onderneemt, merkt het elke dag: de wereld verandert sneller dan ooit. Nieuwe technologie, personeelstekorten, stijgende kosten — het vraagt om keuzes terwijl de toekomst nog niet helder is. Tijdens ONHN Strategisch gingen ondernemers, experts en onderzoekers met elkaar in gesprek over één centrale vraag: hoe blijf je als ondernemer wendbaar in een arbeidsmarkt die voortdurend verandert?
Ditmaal met de sprekers (link naar de eerdere interviews):
– Jitske Kramer, Human Dimensions
– Marjolein ten Hoonte, directeur Arbeidsmarkt & MVO bij Randstad
– Otto Raspe, hoofdeconoom Rabobank
en was er het podiumgesprek met:
– Colin van der Laan, directeur VANDERLAAN en BEEREPOOT
– Jeroen Veerman, directeur H&S Adviesgroep en Regio Talent
– Peter van der Haagen, People Lead McDonald’s NHN
– Paul Frijn, Hoekstra Opleidingen
———————-
‘De eerste stap is erkennen dat je verdwaald bent,’ zegt Kramer. ‘Zolang we doen alsof we weten waar we heen gaan, blijven we rondjes lopen.’
‘Verandering is niet alleen een rationeel proces, het is emotioneel. Leiderschap is het volhouden zonder te doen alsof je de route kent.’
Volgens corporate antropoloog Jitske Kramer leven we in een tussentijd: het oude verhaal werkt niet meer, maar het nieuwe is nog niet geschreven. We zijn, zoals ze het noemt, “cultureel verdwaald” – we weten dat het anders moet, maar niet hoe. Verandering voelt vaak ongemakkelijk, juist omdat we de controle willen houden. Toch is dit volgens Kramer het moment waarop nieuw leiderschap nodig is: leiders die ruimte maken voor onzekerheid, luisteren naar alle stemmen en niet direct een plan willen opleggen. Deze periode – die ze ‘liminaliteit’ noemt – vraagt om durf en verbeelding. Ondernemers die durven toe te geven dat ze het even niet weten, creëren ruimte om nieuwe waarden, samenwerking en betekenis te vormen.
———————-
‘Werkgevers moeten niet afwijzen, maar verbinden. Zeg niet: ‘nee, niet hier’, maar: ‘ik ken iemand die jou zoekt.’
‘Zekerheid zit niet meer in een contractvorm, maar in je aanpassingsvermogen,’ stelt Marjolein ten Hoonte, directeur Arbeidsmarkt & MVO bij Randstad.
‘Het systeem, dat zijn wij. Als ondernemers het anders willen, moeten wij het samen anders organiseren.’
De arbeidsmarkt verandert fundamenteel. De klassieke scheiding tussen vast en flex is niet langer houdbaar. Ten Hoonte pleit daarom voor een ‘ontslagvrije regio’: een regio waarin niemand echt werkloos is, maar beweegt van het ene bedrijf naar het andere. Volgens haar ligt de sleutel bij leren in de praktijk: 80% van wat mensen leren, gebeurt op het werk. Ondernemers kunnen daar direct op inspelen door leren en werken dichter bij elkaar te brengen, en medewerkers loopbanen te bieden die uit stapjes bestaan in plaats van vaste functies.
———————-
‘We moeten meer doen met onze eigen kracht – onze ‘Tuin van Innovatie’. Energie en gezondheid in Petten, zaadveredeling in de Kop, ICT in Alkmaar en defensie en waterstof in Den Helder. Dat zijn plekken waar vernieuwing al bloeit.’
‘Creëer perspectief voor jongeren in je eigen regio. Als we weten waar we goed in zijn en dat verhaal samen uitdragen, komt de groei vanzelf.’
Hoofdeconoom Otto Raspe (Rabobank, Universiteit van Tilburg) liet zien dat de economie nog licht groeit, maar dat de productiviteitsgroei in Nederland stagneert.
We werken harder, maar niet slimmer – en dat is op lange termijn niet houdbaar. De oplossing ligt volgens Raspe in gerichte investeringen én samenwerking. Noord-Holland-Noord heeft als regio unieke kansen, maar is nog te versnipperd. Zijn oproep aan ondernemers en bestuurders: werk beter samen tussen gemeenten, onderwijs en bedrijfsleven. Alleen dan kan de regio aantrekkelijk blijven voor jongeren, die nu te vaak richting Amsterdam trekken.
———————-
Tijdens het podiumgesprek lieten vier NHN ondernemers Colin van der Laan, Paul Frijn, Peter van der Haagen en Jeroen Veerman zien dat samenwerking meer oplevert dan concurrentie.
‘Ik heb van Jitske geleerd ken je reisgezelschap. Dat is de kern: dat je weet met wie je werkt en wat hen en jezelf drijft.’
Colin van der Laan (VANDERLAAN en BEEREPOOT) is een familieman die zijn collega’s nooit personeel noemt en emotioneel wordt als iemand weggaat bij zijn organisatie.
‘Wat me opvalt is dat je toch weer hoort van Hoorn, Den Helder, Alkmaar — we zijn niet één regio. Ik zit aan verschillende tafels om juist dat netwerk en die eenheid met elkaar te creëren, om samen een vuist te maken.’
‘We hebben een pilot gedraaid met jonge mensen met een taalachterstand; ze waren gevlucht. Die jongeren hebben een rugtas waar dingen in zitten die wij niet willen meemaken — en dat vormt ze. Die jongeren kunnen niet direct naar school, dus lopen bij ons taalstages. En we hebben nu net, twee à drie weken geleden, een convenant mogen afsluiten met Vonk, Talent College en het Tabor College. We hebben samen afgesproken: zet die jongeren bij McDonald’s. Dan leren ze niet alleen de taal — want gek genoeg leer je bij McDonald’s op de werkvloer de taal.
Peter van der Haagen is People Lead van 600 enthousiaste en gemotiveerde kanjers bij zeven McDonald’s restaurants.
‘We leiden niet alleen mensen op, we garanderen ze ook werk. Dat maakt het aantrekkelijk voor deelnemers én bedrijven.’
Paul Frijn (Hoekstra Opleidingen) vertelde hoe zijn rijschool samen met bedrijven chauffeurs opleidt én direct plaatst bij partners.
‘Als iemand niet verder kan groeien bij het ene bedrijf, laat die dan ervaring opdoen bij een ander. We vissen allemaal in dezelfde vijver – dus laten we hem samen groter maken.’
Jeroen Veerman (RegioTalent) benadrukte dat ondernemers meer moeten denken in gedeelde loopbanen.
De ondernemers waren het erover eens: regionaal samenwerken is cruciaal om talent te behouden. In plaats van dagelijks richting Amsterdam te reizen, zou de beweging juist omgekeerd moeten zijn: van Amsterdam naar Noord-Holland-Noord. Want de regio biedt alles wat talent zoekt – ruimte, kwaliteit van leven, onderwijs en innovatieve bedrijven – maar moet dat verhaal wel gezamenlijk uitdragen.
———————-
De arbeidsmarkt verandert, maar dat hoeft geen bedreiging te zijn. Of het nu gaat om de verbeeldingskracht van Jitske Kramer, de verbindende blik van Marjolein ten Hoonte, of de regionale focus van Otto Raspe – de boodschap is helder: ondernemers die samenwerken, leren en zich durven aanpassen, hebben de toekomst.
Deze ONHN Strategisch is mede mogelijk gemaakt door ST.AN.
ST.AN zet zich in voor een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Vanuit ons innovatiefonds investeren we gericht in projecten die bijdragen aan duurzame werkgelegenheid, economische groei en sterk werkgeverschap. Met dank aan Renate Ooms, bestuur ST.AN. www.st-an.n
Duurzaamheid
Arbeidsmarkt
Digitalisering
Bedrijventerreinen
Overzicht
NHN Ondernemers
Netwerken
Samenwerking
Projecten
Nieuws
Succesverhalen
Kennis
Sectoren
Agri & Food
Energie
Service
Ik wil mijn idee verder brengen
Ik wil financiering voor
innovatie en groei
Ik wil mijn bedrijf verduurzamen
Ik wil talent aantrekken en
leren & ontwikkelen
Ik wil meer weten over bedrijfslocaties
Ik wil internationaal zaken doen
Over ONHN
In het kort ONHN
Netwerk ONHN
Wij zijn ONHN
Werken bij ONHN