Tijdens een drukbezochte editie van het H2 Kenniscafé op 20 augustus bij InVesta in Alkmaar namen Rene Peters (TNO), David Bartmann (Eni Energy) en Marco Betting (Gasunie) aanwezige ondernemers en organisaties mee in de toekomst van grootschalige waterstofproductie op de Noordzee.
Niet geheel toevallig zijn we voor deze zesde editie van het Kenniscafé neergestreken bij InVesta in Alkmaar. Afgelopen juli is op het terrein van InVesta de eerste groene waterstof geproduceerd met de PosHYdon-installatie, ’s wereld eerste groene offshore waterstofpilot. Met deze productie speelt Noord-Holland Noord een voortrekkersrol in Europa, zei Business Director Gas Technology Rene Peters bij TNO. Hij vergeleek waterstof met het Monster van Loch Ness: “Iedereen praat erover, maar niemand heeft het gezien. Welnu, wij hebben het daadwerkelijk gerealiseerd.”
Peters schetste de contouren van het toekomstige Noordzee-energiesysteem. Aan de basis staat de gigantische groei en opschaling van windparken. De huidige levering van 5 gigawatt moet in 2050 naar 70 gigawatt. Daarbij komen windparken steeds verder op zee staan, tot 300 kilometer van de kust. Dergelijke afstanden maken het steeds duurder en complexer om energie in de vorm van elektronen aan wal te brengen.
Gelukkig is er een alternatief om energie op een efficiënte manier naar de wal te brengen. Via elektrolyse van zeewater kun je elektriciteit omzetten in waterstof en naar land transporteren via bestaande gasleidingen. Transport van zulke waterstofmoleculen via gasleidingen is een stuk goedkoper dan het transporteren van elektriciteit via elektriciteitskabels vanaf windparken op zee. Al bij afstanden vanaf 100 kilometer wordt het volgens Peters interessant om gasleidingen te gebruiken voor transport naar land. Daarnaast heeft het inzetten van de bestaande gasleidingen minder impact op de ruimtelijke omgeving ten opzichte van elektriciteitskabels. Deze unieke ligging en kennis maken Nederland en Noord-Holland een koploper op het gebied van waterstofproductie op zee.
Hoe gaan we die waterstof dan produceren op volle zee? Op die vraag moet de pilot PosHYdon antwoord geven. Vijftien partners werken in dit project samen aan de realisatie van een werkend platform dat uit zeewater waterstof gaat produceren dat via bestaande gasinfrastructuur naar de wal wordt gebracht. Voordat de installatie naar zee gaat zijn er succesvol diverse testen uitgevoerd bij InVesta; een kleine productie werd gerealiseerd van 20 kilogram.
Maar productie van waterstof is niet het doel van PosHYdon, benadrukte projectleider David Bartmann bij Eni Energy. “Voornaamste is dat we met deze installatie heel veel leren over de productie van waterstof op zee.” Binnenkort verhuizen we de installatie (in zeecontainers) naar het Q13 boorplatform voor de kust van Scheveningen. De sterk wisselende omstandigheden op zee verhogen de belasting van de installatie, maar juist daar zit het leermoment, verduidelijkte Bartmann.
De Nederlandse overheid is voornemens om in het volgende decennium twee grote demonstratieprojecten te realiseren (Demo 1 en Demo 2) met een elektrolysecapaciteit van respectievelijk 100 megawatt en 500 megawatt. Om deze projecten te kunnen bouwen, is het noodzakelijk uit te vinden hoe elektrolyse op zee werkt. Het doel van PosHYdon is dan ook om gedurende een testperiode van één jaar waterstof op zee te produceren. Voor de elektrolyse maakt PosHYdon gebruik van een gesimuleerd windmolenpark, met profielen die windcondities op zee nabootsen.
Marco Betting, Business Development Manager bij Hynetwork nam de gasten tot slot mee in de voortgang van het Nederlandse waterstofnetwerk. Hynetwork is een dochteronderneming van Gasunie en realiseert in Nederland een landelijk waterstofnetwerk. Dit transportnetwerk verbindt industriële clusters met elkaar, met het buitenland en met waterstofopslag en -import locaties. Dit waterstofnetwerk krijgt een lengte van 1.200 kilometer, waarvan 900 bestaande infrastructuur.
Het waterstofnetwerk wordt in fases gebouwd. Betting verwacht dat de verbinding met Den Helder eind 2030 gereed zal zijn. Hierdoor wordt het mogelijk om waterstof vanaf zee direct in te voeren op het landelijke netwerk en verder te transporteren.
De H2 Kenniscafé ’s worden gezamenlijk georganiseerd door Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord en New Energy Coalition en mede mogelijk gemaakt door de Regio Deal Maritiem cluster Kop van Noord-Holland. De volgende editie zal plaatsvinden in het najaar, houdt onze website en socials in de gaten voor meer informatie.
