‘Op koers richting een circulair IKEA’

Bij IKEA ligt de focus op betaalbare producten die zuinig zijn. Zowel qua grondstoffen als de benodigde energie. Zo wil het bedrijf al hun producten circulair ontwerpen en dat deze volledig recyclebaar zijn. Maron: ‘Er zijn al flinke stappen gezet. Bijvoorbeeld via onze duurzame designs, materialengebruik, reparatieservices, tweede kans-hoek, terugkoopservices en het recyclen van producten als matrassen. Maar we zijn er nog lang niet. We komen nu in een fase dat we grotere stappen willen zetten en opschalen.’

Zuinig met materialen
Sinds een maand of vier is Maron verantwoordelijk voor het duurzaamheidsbeleid voor IKEA Nederland. Er zijn in ons land 13 IKEA-vestigingen waar zo’n 6.000 mensen werken. Maron: ‘IKEA werd in 1943 opgericht door Ingvar Kamprad, met het idee om een beter leven beschikbaar te maken voor zoveel mogelijk mensen. Met kwalitatieve producten voor een aantrekkelijke prijs – waarbij je extra zuinig met materialen om moet gaat om het te maken – wil IKEA van je huis echt een thuis maken. Die zuinigheid is een belangrijk onderdeel van duurzaam gedrag. Dat zit heel diep in onze haarvaten.’
‘We streven ernaar om in 2030 de CO2-emissie in de totale IKEA-keten te halveren ten opzichte van 2016. Dat betekent dat we flink moeten reduceren en tegelijkertijd als bedrijf willen blijven groeien. De afgelopen acht jaar lukte dat met een reductie van 28%. Wat onze grootste uitdaging is? Het opschalen van circulaire modellen, op een manier die ook financieel duurzaam is. Dit is grotendeels ook nog onontgonnen terrein; we zijn echt aan het pionieren. Maar dat is juist wat deze functie zo interessant maakt.’

Recyclen, hergebruiken, terugkopen
Om de circulariteit te vergroten ligt de focus van IKEA grotendeels op een langere levensduur van producten. Maron: ‘Dat iets dus een tweede, derde of vierde leven krijgt. Met onze terugkoopservice krijgen mensen een voucher voor hun product; de spullen verkopen wij opnieuw in de winkel. En met onze reserveonderdelen kun je thuis makkelijker dingen repareren. Ook gebruiken we steeds meer gerecyclede materialen voor onze producten. Waar we wel tegenaanlopen, is dat de instroom van die materialen nog een beetje onbetrouwbaar is. Waar de toevoer van virgin materiaal constant en betrouwbaar is, zijn non-virgin materialen dat in mindere mate en vaak ook minder betrouwbaar beschikbaar. Dat maakt het lastig om gerecyclede materialen te gebruiken in een grote keten als die van IKEA. Maar daar worstelen we momenteel ook industrie breed mee.’

Meer betaalbaar gemak
‘Om circulariteit naar de next level te brengen, zullen we meer gemak moeten bieden die ook nog eens betaalbaar is. Want pas als duurzaamheid goed bereikbaar én betaalbaar is voor veel mensen, gaat het lukken. Bij gemak hoort vaak ook het bieden van service, zoals onze terugkoopservice. Daarvan weten we dat voor mensen – om tweedehands te verkopen – vervoer naar de winkel een grote barrière is. Zeker voor grotere meubels. Ook reparatiekosten zijn momenteel nog erg hoog. Willen we dit laten slagen, dan zullen we meer de samenwerking op moeten zoeken met andere partijen. We lopen allemaal een beetje tegen dezelfde uitdagingen aan. Dus laten we vooral kijken waar we samen de kosten kunnen delen.’ 

Flinke stap gezet
‘Wat ik mooi vind aan het werken bij IKEA, is de mentaliteit van testen, kort cyclisch leren, naar iets toe werken en ermee aan de slag gaan. Wat goed werkt schalen we op en wat niet werkt stoppen we mee. Die uitkomsten delen we ook met anderen. Volgens mij is dat een groot deel van het succes waarom IKEA al een flinke duurzame stap heeft gezet. Bovendien hoeft het door zo op kleine schaal te leren en testen, ook niet meteen veel geld te kosten. Zo is het dus minder erg als iets ook eens niet (meteen) oplevert wat je ervan gehoopt had. Samen kunnen we echt nog flinke stappen maken. Ondertussen gebeuren er ook al heel gave dingen; voor mij een mooie motivatie om elke dag vol energie door te gaan!’