‘Technologie beïnvloedt de arbeidsmarkt in een razend tempo’

Hoe kijk je aan tegen de huidige arbeidsmarkt?
‘Als we niet oppassen, reguleren we vandaag een arbeidsmarkt van 60 jaar geleden. We houden graag vast aan het bekende. Maar in onze samenleving zijn er zoveel mensen die anders wonen, werken, zorgen en uitrusten. Daar houden we te weinig rekening mee. Iedereen probeert vast te houden aan zijn eigen situatie, maar in de veranderende arbeidsmarkt is dat onhoudbaar. Bovendien sluit het mensen uit. Je moet de arbeidsmarkt dus niet terug organiseren naar hoe het ooit was, maar op een vertrouwenwekkende en zekere manier toekomstbestendig maken.’

Waar moeten we rekening mee houden in die veranderende arbeidsmarkt?
‘Dat deze meer fluïde wordt en dat dit gaat botsen met de goed verzorgde industriële samenleving met vaste contracten, baan en opleiding voor het leven. WE staan echt op een splitsing. Er spelen momenteel allerlei demografische veranderingen; we worden ouder, er komen minder jongeren en veel daarvan hebben andere eisen en wensen. Daarnaast verandert technologie de manier waarop we werk organiseren. Het is fijn dat we er toegang toe hebben, maar het doorbreekt ook de hiërarchie, doet iets met onze privacy, ethiek et cetera. Geopolitiek gezien is er nogal veel beweging en er zijn grote vraagstukken rondom duurzaamheid van mensen. Want wat betekent technologie voor ons en voor ons werk? Hoe gaan wij als mens daarmee om? Hoe voorzie je straks in je levensonderhoud als technologie veel overneemt? Daar moeten we over nadenken.’

Wat betekent dat voor de arbeidsmarkt van morgen?
‘Technologie heeft daar een enorme invloed. Als we niet oppassen, krijgen we veel te weinig arbeidsmobiliteit op gang. We moeten niet meer zoals in het oude systeem in sectoren blijven werken, maar meer over een arbeidsmarkt reizen en kijken wat je met jouw skills en competenties kan. Het aanpassingsvermogen van mensen wordt steeds belangrijker. Geen werkgever kan meer die baan voor het leven beloven. Dus moeten we ons aanpassen. Want als we vandaag blijven doen wat we deden, dan vindt de komende generaties een arbeidsmarkt die helemaal niet bij hen of de samenleving past.’

Bereiden we ons als samenleving daar al genoeg op voor?
‘Ik denk dat dit beter kan. Wel heb ik goede hoop op de regionale werkcentra. Werkgevers moeten goed kijken naar wat er nu verandert en wat nodig is. Moeten mensen per se het werk doen of kan je ook technologie inzetten? En weten mensen daar dan genoeg van? Maar ook: kunnen we op een goede manier werk mooier maken voor mensen? In de maakindustrie is veel werk al overgenomen door technologie en robots. Maar gebruiken we het vrijgekomen talent ook weer op een goede manier op de arbeidsmarkt? Momenteel kunnen we echt iedereen gebruiken. En doen we dat ook voldoende in onze dienstindustrie en ambtelijke wereld? Wil je ook daar de krapte oplossen, dan zul je op een goede manier moeten leren omgaan met technologie.’